بهترین کود برای مرکبات جنوب

درخت های مرکبات در بیشتر استان های جنوبی باردهی و عملکرد اقتصادی خوبی دارند. مناطق جنوبی ایران دارای شرایط آب و هوایی گرمسیری تا نیمه گرمسیری می باشد که شرایطی ایده آل برای رشد مرکبات را فراهم می کند. برای داشتن درختان سالم و میوه های بازارپسند باید به مواد مغذی خاک و کوددهی درختان مرکبات توجه داشته باشیم. در این مقاله قصد داریم به برنامه کوددهی درختان مرکبات جنوب بپردازیم.

بهترین کود برای مرکبات جنوب

درختان مرکبات همانند سایر درختان و گیاهان در حال رشد، برای رشد رویشی و زایشی مناسب، جوانه دهی و در نهایت میوه دهی با کیفیت و بازارپسندی بالا، نیاز به دریافت عناصر غذایی ماکرو و میکرو دارند. مناطق مرکبات خیز جنوب در ایران شامل استان سیستان و بلوچستان، خوزستان، فارس، کرمان و منطقه کهنوج و جیرفت است و تغذیه کودی در مرکبات و چرخه رشد آن ها با درختان میوه خزان کننده کمی متفاوت است؛ زیرا مرکبات همیشه سبز است و در پاییز خزان ندارد و به همین دلیل مدیریت مصرف کود برای درختان مرکبات جنوب، به علت دوره کمون کوتاه و فصل رشد طولانی مدت بسیار اهمیت دارد.

بهترین روش کوددهی مرکبات

کوددهی درخت مرکبات می تواند هم از طریق برگ (محلول پاشی) و هم از طریق ریشه ( آب آبیاری) و هم از طریق چالکود کردن برخی از کودهای گرانوله ( چالکود مرکبات ) انجام شود. بسیار مهم است که طبق نظر کارشناسان فنی و دستورالعمل صحیح برنامه کوددهی درخت مرکبات را انجام داد تا به باردهی اقتصادی دست یابید. در زمان کوددهی درخت مرکبات توجه به سن درخت و نوع کود مصرفی و میزان مصرف آن اهمیت زیادی دارد.

اولین مرحله کوددهی در درختان مرکبات، مرحله ابتدایی رشد رويشی است که از اواسط بهمن ماه تا اواخر اسفند ماه می باشد. در این برهه زمانی می توان از کود گرانوله و هیومیک ها استفاده کرد. در مرحله قبل از گلدهی، کوددهی بسیار مهم و ضروری است که در این مرحله از کودها و عناصری همچون کلات روی، کود آهن برای مرکبات به فرم کلاته، کود سه بیست برای مرکبات، کود جلبک دریایی برای مرکبات و آمینو اسیدها، فسفیت پتاسیم، فروت ست ها، کلسیم بر و نیترات کلسیم می توان استفاده کرد.

کودهای حاوی فسفر، روی، منگنز، آهن، منیزیم و کلسیم، نیتروژن و پتاسیم مورد نیاز سالیانه درخت هستند توصیه می شود در قبل از گلدهی ( کود مخصوص گلدهی ) که از اواخر اسفند ماه تا اواسط فروردین ماه است از آن ها استفاده شود. در زمان گلدهی توصیه می شود که از کوددهی بپرهیزید و کوددهی را مجدد بعد از گلدهی آغاز کنید.

کوددهی بعد از اتمام دوره گلدهی

بعد از اتمام دوره گلدهی همانطور که ذکر شد باید کودهایی را در جهت رشد و تشکیل میوه مصرف کرد. این دوره از رشد بسیار مهم است؛ چرا که در صورت رعایت نکردن جدول کوددهی مرکبات و نگهداری گیاه بسیاری از میوه ها در مرحله نخودی شدن میوه، می ریزند و به اصطلاح درخت دچار میوه ریزی می شود که در این صورت از حجم تولید و برداشت محصول می کاهد. اما به طور کلی بهترینکود برای رشد مرکبات شامل کود کامل مرکبات مانند  کود 10-52-10 ، آمینو اسیدها، میکرو ریزمغذی ها، کود 30-5-15 و سولفات پتاسیم استفاده کرد.

بهترین کود برای رشد سریع درخت مرکبات

در طول دوره رشدی میوه می توان از کود پتاس بالا برای مرکبات به عنوان کود درشت شدن مرکبات و بهبود طعم و داشتن بافت مناسب در آن ها استفاده کرد و در کنار آن، از کود هیومیک اسید نیز می توان استفاده نمود تا عناصر به خوبی بتواند جذب گیاه شود. در این مرحله که معمولا از اوایل اردیبهشت ماه به بعد است می توان از کود 30-5-15، آمینو کلسیم بر، سولفات پتاسیم و هیومیک اسیدها به همراه عناصر ریز مغذی استفاده کرد. یکی از نکاتی که بعد از زمان برداشت میوه بسیار مهم است، مصرف محلول پاشی فروت ست می باشد.

بعد از برداشت میوه، محلول پاشی فروت ست بر روی برگ ها انجام می شود که میزان گلدهی و میوه دهی در سال بعد را به واسطه جذب عناصر ریزمغذی و ضروری افزایش می دهد. بنابراین توصیه می شود که بعد از برداشت محصول در زمانی که هنوز برگ ها سبز است از فروت ست استفاده کنید.

مشکلات رایج در مرکبات جنوب کشور

در بین درختان مثمر به خصوص درخت مرکبات در جنوب کشور مشکلات رایجی وجود دارد که کشاورزان را نگران می کنند. در واقع گاهی اوقات با وجود کوددهی مرکبات جنوب ایران، مشکلاتی از قبیل میوه ریزی محصولات و یا ترک خوردن پوست درخت به وجود می آید که در ادامه به بررسی علل این مشکلات در مرکبات جنوب و راه حل برطرف کردن آن ها می پردازیم.

میوه ریزی در مراحل اولیه رشد مرکبات

برای داشتن میوه خوب باید آن را تغذیه کرد؛ ولی چرا گاهی حتی با تغذیه اصولی همچنان دچار میوه ریزی می شویم؟ یکی از مواردی که رابطه مستقیمی با ریزش میوه به خصوص در مراحل ابتدایی رشد مرکبات دارد، این است که درخت در مراحل تنش قرار گرفته است. این تنش ها می تواند تنش دمایی یا تنش آبی باشد و یا حضور آفت و بیماری باشد که با بررسی هر کدام از موارد باید به رفع کردن آن پرداخت.

یکی از ریزش های طبیعی در گیاه زمانی اتفاق می افتد که درخت در شرایط تنش قرار بگیرد. درخت مرکبات در شرایط تنش بر اساس یک مکانیزم طبیعی میوه های خود را از دست می دهد و به اصطلاح درخت در حال خودکنترلی برای تعدادی از میوه‌ هایش است تا بتواند انرژی کافی برای نگهداری تعدادی از میوه ها را داشته باشد. در این حالت محلول پاشی کودهای کلسیمی و یا حاوی روی و بر و منگنز توصیه می شود.

ترک خوردگی پوست میوه مرکبات

یکی از مهم ترین مسائلی که در درختان میوه به خصوص در مرکبات مانند لیمو یا در سایر درختان مانند انار رخ می دهد، ترکیدگی پوست میوه است که باعث ایجاد خسارت اقتصادی به کشاورز می شود. باید بدانید که هر عامل تنش‌ زایی مانند اختلاف دما و عدم رطوبت مثل اختلاف دمای بالا و حجم رطوبت کم، به خصوص در مناطق جنوبی ایران می تواند یکی از دلایل ترکیدگی باشد. هنگام وجود عوامل تنش زا در میزان مناسب رشد در پوست و گوشت میوه اختلال ایجاد می شود که عدم هماهنگی بین رشد این سبب ترک خوردگی می‌ شود. در این حالت باید رطوبت را با تنظیم آبیاری یکسان نمود. توصیه می شود از کودهای آمینو اسید و کلسیمی و سیلیکات پتاسیم در جهت عدم ترکیدگی پوست میوه استفاده کرده و سایر عناصر تغذیه ای را در برنامه کوددهی خود قرار دهید.

نتیجه گیری

جهت دستیابی به رشد و کیفیت عالی در باردهی بالای میوه، در تغذیه و کوددهی مرکبات، باید یک سری از اصول پرورش درخت را در نظر بگیرید که یکی از موارد مهم در رعایت این اصول کوددهی تخصصی درخت مرکبات و با در نظر گرفتن عناصر ضروری در گیاه جهت رشد شامل عناصر پرمصرفی همچون نیتروژن، فسفر و پتاسیم و ریزمغذی‌ هایی مانند روی، آهن، کلسیم و بور و… است. در نتیجه استفاده از کودهای شیمیایی و با کیفیت بالا از اهمیت زیادی برخوردار است.